اسلام
حکمت شغاف
واژه‌ی فارسی دل، در قرآن چند مفهوم جایگزین دارد، مانند صدر، شغاف، قلب، و فؤاد. کلمه‌‌ی دل در زبان فارسی گاهی با پسوند، به شکل «دلبری» یا «دلربایی» بیان میشود؛ حالتی که محبت کسی، دل کس دیگری را می رباید. این ظرفیت در انسان، مربوط به شغاف اوست. این قابلیت در انسان، در قصه ی دلبری یوسف (ع)و ربودن شغاف زلیخا توسط حب وی، به زیبایی در قرآن ترسیم شده است[1]. شغاف استعداد و توانایی بالقوه ای در انسان است که در تاریخ بشر عموماً مغفول مانده است و به ندرت در کسان و اشخاص بالفعل شده است. بسیاری از کسانی که در طول تاریخ در جوامع گوناگون، به مدارج بالای اجتماعی از هر حیث رسیده اند، در انتهای عمر خود از یک گمشده یا خلاء و یا کمبود در وجود خود شکوه نموده اند، و آن کمبود چیزی نبوده و نیست جز بی توجهی به شغاف، و تهی نگهداشتن آن، یا بهره گیری نادرست و مخدوش این جزء مهم وجود انسان.
مکتب حب و بغض
بشر نسبت به کسان یا اشیاء و افعال، عموماً یا حب می ورزد یا بغض. دلی که مملو از دشمنی یا دوستی، عشق یا نفرت، و حب یا بغض کسان یا اشیاء میگردد، بخشی از نیروی محرک انسان، و عامل انگیزه بخش او در گفتار و کردار است. لذا تحقق حب و دوستی و عشق مطلوب و مشروع، و بغض و دشمنی و نفرت منطقی و صحیح از ارکان تأدیب حقیقی است. شغاف، کانون حب و بغض در انسان است و مکتب حب و بغض، در تأدیب و در سلامت جایگاه رفیعی دارد.
قاعده‌ی انس
یکی از تلقی های رایج از مفهوم انسان به واژه ی انس برمیگردد؛ انسان موجودی انس گیرنده است. اگر این تلقی از انسان پذیرفته شود، مؤلفه ی انسانیت، در انس گیری وی و بالطبع، این ظرفیت انس پذیری نیز مربوط به شغاف اوست. انس بشر با کسان یا اشیاء، حاصل مؤانست او و نتیجه ی حب و تعلق خاطر و علاقه و عشق و دوستی وی با آن اشیاء یا کسان است. انس با دیگران بر مبنای فطرت، قاعده ی انس نام دارد.
هرگاه سخن از مخدوش شدن موضوع انسانیت در جوامع بشری به میان میآید، در قابلیت انس پذیری انسان مخدوش و صحیحتر این که منحرف شده است.
وقتی انس پذیری بشر تحریف یا منحرف میگردد، او به مرض شغاف مبتلا شده است. شفای شغاف به تأدیب آن صورت میپذیرد، که دو مرحله ی اساسی دارد:
1- بشر با چه کس یا چه چیز انس گیرد؟ آیا هر کس یا هر شیئی ارزش انس و مؤانست انسان را دارد؟! پس موارد و مصادیق و متعلق های انسگیری انسان بایستی به دقت پالایش و بازگزینش شوند.
2- این که موارد و مصادیق حب و بغض و عشق و نفرت و دوستی و دشمنی انسان کیستند یا چیستند؟ هر کس، چه اشیاء یا کسانی را محبوب میدارد و چه افعال یا اشخاصی را مغضوب؟! لذا مصادیق و متعلق های حب و بغض و دوستی و دشمنی انسان نیز بایستی به دقت پالایش شوند.
در واقع آنچه در طول تاریخ از جنایت های فردی تا جنگ های جهانی رخ داده است، همه ریشه در حب و بغض ها و عشق و نفرت ها داشته و دارد. درمان این دردهای تاریخی و اجتماعی و فردی، به درمان شغاف بستگی دارد.
تفکر مدرن در غرب برای شغاف الگو و جایگزینی ندارد. همچنین مصادیق و متعلق های حب و بغض در اندیشه ی مدرن با تلقی اسلامی تفاوت های گسترده و فاحشی دارد. مفهوم انس، و بالطبع انسان نیز در مدرنیسم با توجه به گزاره هایی چون Manو Antropos تفسیر دیگری دارد.
1. وَ قالَ نِسْوَةٌ فِی الْمَدِینَةِ امْرَأَتُ الْعَزِیزِ تُراوِدُ فَتاها عَنْ نَفْسِهِ قَدْ شَغَفَها حُبًّا إِنَّا لَنَراها فِی ضَلالٍ مُبِینٍ (قرآن الکریم، سوره ی یوسف، آیه ی 30)
مقالات با کیفیت بالا و یا پست های وبلاگ در این نوع فضا.
کاوش در یاهو در نهایت روی این سایت تردید داشت.
مطالعه این اطلاعات بنابراین من راضی هستم که نشان دهم که من فوق العاده عالی هستم
احساس غم انگیز من به دقیق آنچه که من نیاز داشتم. من بی تردید مطمئن خواهد شد که حذف شود
این سایت و نگاهی به آن به طور پیوسته فراهم می کند.